ആശയവിനിമയ ഉപഗ്രഹമായ സി എം എസ്-03 വിജയകരമായി വിക്ഷേപിച്ചു

ശ്രീഹരിക്കോട്ട | ഇന്ത്യയുടെ ഏറ്റവും ഭാരം കൂടിയ ആശയവിനിമയ ഉപഗ്രഹമായ സി എം എസ്-03 (CMS-03) യുമായി ഐ എസ് ആർ ഒയുടെ എൽ വി എം 3-എം 5 (LVM3-M5) റോക്കറ്റ് ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിൽ നിന്ന് വിജയകരമായി കുതിച്ചുയർന്നു. ഏകദേശം 4,410 കിലോഗ്രാം ഭാരമുള്ള മൾട്ടി-ബാൻഡ് ഉപഗ്രഹമാണ് ഈ ദൗത്യത്തിൽ വിക്ഷേപിച്ചത്. ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലും സമീപ സമുദ്രമേഖലകളിലുമുള്ള ആശയവിനിമയ കവറേജ് വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനായി ഉപഗ്രഹത്തെ ജിയോസിൻക്രണസ് ട്രാൻസ്ഫർ ഓർബിറ്റിൽ (Geosynchronous Transfer Orbit – GTO) എത്തിക്കും.

ചന്ദ്രയാൻ-3 ചാന്ദ്ര ദൗത്യത്തിന് ഉപയോഗിച്ച എൽ വി എം 3 റോക്കറ്റിന്റെ അഞ്ചാമത്തെ ഓപ്പറേഷനൽ ഫ്ലൈറ്റാണ് എൽ വി എം 3-എം 5. മുൻപ് ജി എസ് എൽ വി എം കെ 3 (GSLV Mk 3) എന്ന് അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഈ റോക്കറ്റ്, 8,000 കിലോഗ്രാം വരെ ഭാരം ലോ എർത്ത് ഓർബിറ്റിലേക്കും (Low Earth Orbit – LEO) 4,000 കിലോഗ്രാം വരെ ഭാരം ജിയോസിൻക്രണസ് ഓർബിറ്റിലേക്കും (Geosynchronous Orbit) വഹിക്കാൻ ശേഷിയുള്ളതാണ്. ഇതിൽ സോളിഡ്, ലിക്വിഡ്, ക്രയോജനിക്-ഫ്യുവൽ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള എഞ്ചിനുകളാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.

റഷ്യ-യുക്രെയ്ൻ യുദ്ധത്തെത്തുടർന്ന് വിദേശ വിക്ഷേപണങ്ങളെ ആശ്രയിക്കുന്നത് കുറയ്ക്കുന്നതിനായി, 2022-ൽ ജി എസ് എൽ വി-എം കെ 3 റോക്കറ്റ് പരിഷ്കരിക്കുകയും ലോ എർത്ത് ഓർബിറ്റിലേക്ക് (LEO) 72 വൺവെബ് (OneWeb) ഉപഗ്രഹങ്ങളെ വിക്ഷേപിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്തതോടെയാണ് റോക്കറ്റിന്റെ പേര് മാറ്റിയത്.

ഇന്ത്യന്‍ നാവികസേനയ്ക്ക് മാത്രമുള്ള ഒരു സൈനിക ആശയവിനിമയ ഉപഗ്രഹമായിരിക്കും ഇത്. ആദ്യ സൈനിക വാര്‍ത്താവിനിമയ ഉപഗ്രഹമായ ജി സാറ്റ്-7 ന്റെ കാലാവധി കഴിഞ്ഞതിനെത്തുടര്‍ന്നാണ് സി എം എസ്-03യുടെ നിര്‍മ്മാണം. ദേശസുരക്ഷയില്‍ അതീവനിര്‍ണ്ണായകമാണ് വിക്ഷേപണം.